Wetenschap
Via de media is er veel informatie over gezondheid en voeding te vinden. Informatie over gedegen wetenschappelijk onderzoek, maar ook artikelen over minder goed uitgevoerde studies of verkeerd getrokken conclusies. Het goed lezen van wetenschappelijke studies lastig. Naast vaktermen verschilt de mate van bewijslast van de gekozen onderzoeksvorm. Zo zijn er dierproeven die je niet door kunt vertalen naar de mens en is de bewijslast van studies met een gering aantal proefpersonen niet zo hoog.
In deze sectie van onze website nemen we wetenschappelijke studies onder de loep. We houden ze tegen het licht van al eerder uitgevoerd onderzoek, de bewijslast en de eventuele beperkingen van het uitgevoerde onderzoek. Witkowski, M. et al. (2024)
Verhoogt de zoetstof xylitol het risico op hart- en vaatziekten?
European Heart Journal, 12 juli 2024, 45/27: 2439-2452
Soort onderzoek: divers
De wetenschappers van dit onderzoek geven aan dat observationele studies laten zien dat het gebruik van zoetstoffen is geassocieerd met gezondheidsproblemen zoals insulineresistentie, hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en vroegtijdige sterfte. Vervolgens zoomen ze in op xylitol (zie kader 1) en geven ze aan dat de invloed van deze zoetstof op hart- en vaatziekten nog niet is onderzocht. In deze studie is daar op verschillende manieren naar gekeken en dan in het bijzonder naar de vorming van bloedstolsels. We leggen de studie verder uit.
Lees meerD.J. Mela en D. Risso (2024)
Stimuleert het eten of drinken van iets zoets, de voorkeur voor zoet?
British Journal of Nutrition, 2024 Feb 26:1-11
Soort onderzoek: narrative review
We zijn het allemaal eens dat het niet goed is om te veel suiker binnen te krijgen. Dit kan leiden tot overgewicht en daaraan gerelateerde gezondheidsproblemen, zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Maar er is wel discussie of zoetstoffen daarvoor de oplossing zijn. Dat heeft onder andere te maken met de zoete smaak die zoetstoffen hebben. Het eten of drinken van voedingsmiddelen met een zoete smaak zou namelijk het verlangen naar zoet (waaronder frisdrank, snoepgoed en koek met suiker) stimuleren en daardoor het tegenovergestelde bereiken. Twee onderzoekers hebben nu gekeken naar het bewijs dat daarvoor is. Ze hebben hun conclusies gepubliceerd in een overzichtsartikel (narrative review).
Lees meerSingh, G. et al. (2024)
Beïnvloedt stevia de samenstelling van de darmmicrobiota?
Nutrients 2024 Jan 18; 16(2):296
Soort onderzoek: gerandomiseerde, open-label interventiestudie
Zoetstoffen komen nog weleens negatief in het nieuws omdat ze de darmmicrobiota negatief zouden beïnvloeden. Voor de zoetstof stevia is daar nauwelijks onderzoek naar gedaan. In deze studie is daarnaar gekeken en daar werd geen effect van stevia op de samenstelling van de darmmicrobiota gevonden.
Lees meerShil, A. et al. (2024)
Is neotaam schadelijk voor de darmen?
Frontiers in Nutrition (2024) 11:1366409
Soort onderzoek: in vitro
Verschillende reageerbuis- en dierstudies hebben in het verleden gekeken naar de effecten van zoetstoffen op de gezondheid. Ook de onderzoekers van deze studie hebben daarnaar gekeken en erover gepubliceerd. Met name over het effect van zoetstoffen op de darmmicrobiota [1, 2]. Soms werden er aanwijzingen voor nadelige effecten gevonden, zoals de vorming van een biofilm (zie kader) bij blootstelling aan de bacteriën E. coli en E. faecalis. Deze studies zijn echter telkens gedaan met de bekende zoetstoffen acesulfaam K, aspartaam, sucralose en saccharine. Dat was een reden voor de onderzoekers om te kijken naar het effect van de zoetstof neotaam (zie kader) op darmbacteriën en de darmwand [3].
Lees meerGibbons C, et al. (2024)
Verhogen stevia en neotaam in koekjes de eetlust?
EBioMedicine. 2024 Mar 25:105005
Soort onderzoek: gerandomiseerde, dubbelblinde interventiestudie met crossover-design
Een veelgehoorde stelling over zoetstoffen is dat ze de eetlust zouden verhogen. Daar is onvoldoende bewijs voor. De onderzoeken die hiernaar zijn gedaan zijn veelal onderzoeken met dranken. Onderzoekers hebben nu gekeken of de zoetstoffen stevia en neotaam in koekjes een effect hebben op de eetlust. Dat bleek niet zo te zijn.
Lees meer