Vandaag verschenen de rapporten van de IARC* en JECFA*, twee instituten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), over de veiligheid van aspartaam. En hoewel de IARC aspartaam als 'mogelijk kankerverwekkend' heeft aangewezen, zag JECFA geen reden om de dagelijkse aanvaardbare dagelijkse inname van aspartaam aan te passen. JECFA bevestigde daarom opnieuw dat het veilig is om aspartaam binnen deze limiet te gebruiken.
* International Agency for Research on Cancer
* Joint Expert Committee on Food Additives
IARC is een onderzoeksorgaan van de WHO dat kijkt of stoffen potentieel kankerverwekkend zijn. Zij kunnen niets zeggen over de veiligheid ervan. Dat doet de JECFA. Tegelijkertijd met het onderzoek van de IARC heeft de JECFA gekeken naar de veiligheid van aspartaam. Daarbij is niet alleen naar het risico op kanker gekeken, maar ook naar bijvoorbeeld het risico op diabetes type 2 en beroerte. Zij ziet geen reden om het oordeel over aspartaam of de hoogte van de aanvaardbare dagelijkse inname aan te passen: aspartaam is bij normaal gebruik veilig te gebruiken.
Om stoffen in te delen kijkt IARC naar onderzoek bij mensen en bij proefdieren. Ze hebben met dit onderzoek voor het eerst gekeken in welke groep aspartaam valt. Op basis van hun bevindingen is aspartaam ingedeeld in de groep stoffen die 'mogelijk kankerverwekkend' zijn (groep 2B). In deze groep zitten stoffen waar IARC beperkt en geen overtuigend bewijs heeft gevonden dat ze kankerverwekkend zijn. Zo zitten er in deze groep bijvoorbeeld ook gepekelde groenten en aloë vera.
| Groep | Voorbeelden |
| Groep 1: Kankerverwekkend voor de mens | Alcohol, bewerkt vlees, asbest, UV-straling, roken |
| Groep 2A: Waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens | Rood vlees |
| Groep 2B: Mogelijk kankerverwekkend voor de mens | Gepekelde groenten, aloë vera, aspartaam |
| Groep 3: Niet te klasseren voor wat betreft de carcinogeniteit | Gechloreerd drinkwater, thee, koffie, paracetamol |
Hoe moet je deze groepen zien? Zoals ook het Voedingscentrum uitlegt: van het eten van teveel bewerkt vlees en het drinken van alcohol (groep 1) is het bewijs groot dat dit de kans op kanker verhoogt. Voor aspartaam is de conclusie dat het bewijs niet overtuigend is dat het kanker kan veroorzaken bij mensen en zit daarom in groep 2B.
Voedselveiligheidsautoriteit JECFA heeft geconcludeerd dat er onvoldoende bewijs is om de dagelijkse Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) van 40 mg per kilo lichaamsgewicht voor aspartaam aan te passen. Dat betekent dat iemand van 75 kilo in principe nog veilig 5 liter light frisdrank per dag kan drinken, aangenomen dat er 600 mg aspartaam per liter in zit, de maximale toevoeging die is toegestaan. In praktijk blijven volwassenen zeer ruim onder de dagelijkse maximale ADI. In haar rapport gaat de JECFA uitgebreid op deze conclusies in.
Het is belangrijk dat er goed onderzoek wordt gedaan naar zoetstoffen, zoals aspartaam. Het gaat tenslotte om onze gezondheid. Daarom blijven organisaties als WHO, JECFA, maar ook onze Europese voedselautoriteit EFSA onderzoek doen naar deze voedseladditieven.